Bilard o wpół do dziesiątej

HEINRICH BÖLL (1917-1985)

W 1939 r. zaczął studiować filologie klasyczną. Powołany do wojska walczył na froncie II wojny światowej, dostał się do niewoli. Następnie studiował filologię germańską. Böll był związany z Grupą 47 – kołem pisarzy zachodnioniemieckich, austriackich i szwajcarskich, połączonych wspólnym protestem przeciwko faszyzmowi, postulujących literaturę zaangażowaną społecznie. Kluczowym wątkiem twórczości pisarza był rozrachunek z przeszłością i współczesnością Niemiec, dokonywany z perspektywy chrześcijańskiego moralisty – w humanizmie chrześcijańskim widział Böll jedyne wyjście z marazmu, jaki ogarnął Niemcy. Wojna stanowiąca tło nieomal wszystkich utworów była przedstawiana przez pisarza jako siła destrukcyjna, która zrujnowała społeczeństwo niemieckie, opisywał powojenną rzeczywistość, ukazując bezwzględne dążenie do dóbr materialnych w społeczności zachodnioniemieckiej. W 1972 r. otrzymał Nagrodę Nobla.

·         Pociąg przyszedł punktualnie

·         Gdzie byłeś Adamie

·         Przechodniu powiedz Spa…- zdemobilizowani inwalidzi wojenni bez miejsca, bez prawa do chwały

·         Bilard o wpół do dziesiątej

·         Koniec podróży służbowej

·         Utracona cześć Katarzyny Blum

Bilard o wpół do dziesiątej

Rodzina Fahmelów to dzieje budowy i destrukcji kraju. Pojawia się nie tylko rozliczenie z przeszłością, ale i obawa neonazizmu (czy wnuk odbuduje i jak opactwo- państwo kraj). Książka zawiera również akcenty oskarżycielskie pod adresem tych, którzy, tak w przeszłości jak i w warunkach ekonomicznej prosperity, nie potrafią dostrzec przyczyn swoich tragedii.

Głównym tematem książki jest konflikt między tymi, którzy otrzymali "sakrament byka" oraz tymi którzy przyjeli „sakrament baranka”. Wyznawcy baranka są pacyfistami, wolni podczas gdy wyznawcy byka to agresorzy, używają siły, chcą władzy, podporządkowani totalitaryzmowi. Głównym winowajcą jest Paul von Hindenburg , określany jako "Wielki byk".

Powieść przedstawi wiele różnych punktów widzenia i narratorów: Leonora, Jochen, Robert, Henryk, Schrella i Nettlinger, Józef Fahmel i Marianna, Ruth itd.

Akcja powieści dzieje się teoretycznie tego jednego dnia. Böll jednak w ciągu tych kilkunastu godzin, za pomocą licznych wspomnień, dialogów, monologów wewnętrznych i retrospekcji, przedstawił nam dzieje trzech pokoleń rodziny kolońskich architektów. Są dwie wojny światowe, okres przed pierwszą i po drugiej.

Miejscem akcji jest Kolonia (miejsce bliskie Böllowi). Kluczowymi miejscami są sala bilardowa i hotel oraz opactwo św. Antoniego.