Od 1850 r. w
literaturze zaczęły funkcjonować obok siebie dwa nurty: modernistyczny oraz
tradycyjny (rozliczenie epoki).
JOHN
GALSWORTHY (1867-1933)
Powieściopisarz i
dramaturg, nazywany epikiem ery wiktoriańskiej, jeden z najwybitniejszych
pisarzy przełomu XIX i XX wieku. Pochodził z zamożnej ziemiańskiej rodziny.
Podobnie jak ojciec skończył prawo, porzucił jednak pracę adwokata dla pisania.
Debiutował w 1890 r. powieścią realistyczną „Jocelyn”. W 1932 r. otrzymał Literacką
Nagrodę Nobla za wielką sztukę prozatorską. Przyjaźnił się i pomagał Josephowi
Conradowi. W „Sadze rodu Forsyte’ów” zawarł wątek autobiograficzny- zakochał
się w żonie stryjecznego brata, po 10 latach ożenił się z nią po śmierci ojca.
Zmarł na raka mózgu, a jego prochy zostały rozrzucone z samolotu. W okresie
modernizmu jego twórczość została zapomniana.
·
Wyspiarscy Faryzeusze
·
Srebrna papierośnica
·
Saga rodu Forsyte’ów 1906-21
o
Posiadacz
o
W matni
o
Do wynajęcia
·
Nowoczesna komedia 1924-28
o
Biała małpa
o
Srebrna łyżka
o
Łabędzi śpiew
·
Koniec rozdziału
o
Dziewczyna czeka
o
Kwiat na pustyni
o
Za rzeką
·
Na giełdzie Forsyte’ów 1930
Powieść rzeka została stworzona prze R. Rollanda na
2 lata przed Galsworthym.
Saga rodu
Forsyte’ów: Posiadacz
Okres powstania „Sagi…” przypada na tzw. fin de
siècle (schyłek wieku). Wiktoriański
porządek i świat konwenansów odchodził w zapomnienie. Akcja powieści rozpoczyna
się w 1886 roku, cały cykl kończy się w okresie międzywojennym. Rodzina
Forsyte’ów jest symbolem starego wiktorianizmu. Tom 1: Posiadacz został uznany
za najlepszy obraz świata angielskiej burżuazji: zamkniętego, wykluczającego
indywidualizm, obłudnego, pełnego hipokryzji i pozłoty. Forsyte’owie to
nuworysze dla pieniędzy poświęcający wszystko. Tytułowym posiadaczem jest
Soames, który nawet żonę traktuje jako swoją własność, a dzieła sztuki jako
lokatę pieniędzy. Kolejne tomy łagodzą
ten obraz. Diametralnej przemianie ulega Soames: wcześniej bezlitosny
materialista, pod wpływem uczucia do córki Fleur doprowadza do rozrachunku
swojego dotychczasowego życia. Galsworthy staje się bardziej wyrozumiały dla
swoich bohaterów (doświadczenie życiowe zmieniło jego stosunek do ludzi, coraz
bardziej ich kochał- słowa żony) Burzycielką starego porządku staje się Irena.
Starzy Forsyte’owie
·
Anna- najstarsza z rodziny
·
Stary Jolyon- najstarszy z braci, dorobił
się majątku na herbacie
·
James- prawnik, żonaty z Emily
·
Swithin
·
Roger
·
Julia – siostra, „we wczesnej młodości
zapomniała się do tego stopnia, że poślubiła Septysa Smalla”, owdowiawszy zamieszkała z resztą rodzeństwa
·
Estera- stara panna
·
Mikołaj
·
Tymoteusz- najmłodszy z braci,
najbardziej ostrożny człowiek w Anglii, umarł jako ostatni ze starych
Forsyte’ów, cały swój majątek polecił ulokować i przekazać temu z męskich
potomków jego ojca który przeżyje go o 21 lat (a dożył 80)
·
Zuzanna- zamężna siostra
Młodsi Forsyte’owie
·
Młody Jolyon- malarz, żonaty trzy razy,
zerwał z konwenansami odcinając się od rodziny
·
Soames- syn Jamesa i Emily, zaborczy
adwokat, tytułowy posiadacz
·
Winifred- siostra Soames, poślubiła Montague
Dartie
·
George- syn Rogera, przyjaciel Dartiego,
dowcipniś w rodzinie
·
Francie - córka Rogera, kobieta
wyzwolona, sama na siebie zarabiała muzyką
Następne pokolenie
·
June- córka Jolyona z pierwszego
małżeństwa; zaręczona z Filipem Bosinney’em, wcześniej przyjaciółka Ireny,
staje się emancypantką, opiekunką artystów
·
Jolly- Jolyon IV, syn młodszego Jolyona
z jego drugiego małżeństwa; umiera na wojnie burskiej
·
Holly- córka młodego Jolyona z jego
drugiego małżeństwa, poślubiła Vala
·
Jon- syn młodego Jolyona się z jego
trzeciego małżeństwa Irena
·
Fleur , córka Soamesa i Anetki,
ostatecznie poślubiła Michaela Monta
·
Val Dartie- syn Winfrydy, właściwie Publius
Valerius Dartie
·
Imogena- córka Winfrydy
Pozostali:
·
Irena Heron Forsyte- żona Soamesa i
Jolyona, wyszła za Soamesa pod naciskiem macochy, nigdy nie przestała kochać
Bosinneya
·
Filip Bosinney- biedny architekt,
projektował dom w Robin Hill, zaręczony z June, miał romans z Ireną, zginął pod
kołami powozu
·
Anetka- francuska, córka restauratorki,
druga żona Soamesa, prawie umarła przy porodzie, Soames musiał wybierać między
straceniem dziecka, a zaryzykowaniem życia żony (zaryzykował), nie mogła mieć
więcej dzieci, miała romans z Prosperem
·
Montague Dartie- mąż Winfrydy, na
utrzymani teścia, kochał dobrą zabawę, hazard, tancerki, z jedną uciekł do
Ameryki Połódniowej, wrócił jednak do żony, kpi z konwenansów i obowiązku
·
Parfitt , kamerdyner starego
Jolyona
·
Smither- gospodyni Tymoteusza i sióstr
·
Bilson- pokojówka Soamesa
·
Prosper Profond- początkowo wielbiciel
Winfrydy, kochanek Anetki, belgijski milioner
STRESZCZENIE
Część 1:
Powieść zaczyna się przyjęciem w domu starego
Jolyona z okazji zaręczyn June z architektem Filipem Bosinneyem. Zjawia się
cała rodzina Forsyte’ów: Ann, Julia, Hester/Ester, Georg, Swithin, Roger i
Mikołaja oraz ich dzieci. Soames, syn Jamesa ma problemy małżeńskie z Ireną.
Przedstawieni zostają też pozostali członkowie rodu. Stary Jolyon w operze,
gdzie rozmyśla o przeszłości, jego odcieńciu się od swojego jedynego syna, Jolyona,
który opuścił swoją żonę Frances i córkę June dla guwernantki Helene. Od tego wydarzenia
minęło 14 lat, matka June zmarła, a Jolyon poślubił Helene i miał z nią dwójkę
dzieci: Jollyego (skrót Jolyon) i Holly. W drodze powrotnej zatrzymuje się w
klubie którego członkiem był jego syn. Rozmawia z synem o June, gdy ta wyjdzie
za mąż pozostanie sam w wielkim domu. Podczas kolacji w Swithina, June namawia
Jamesa do zatrudnienia Bosinney do budowy domu. Dziadek zgodził się na jej
małżeństwo z ubogim architektem jeśli ten zarobi tewna kwotę pieniędzy. James
odmawia, pomysł jednak zainspirował Soamesa do kupna działki w Robin Hill i
wybudowania domu dla Ireny, chce zabrać ją z miasta i ma nadzieję na naprawę
stosunków między nimi. Soames zatrudnia Bosinneya, Irena jednak nie jest
zachwycona pomysłem, widzi w tym próbę zamknięcia jej na wsi i odizolowania od
świata. Stary Jolyon, czując się samotny składa nieoczekiwaną wizytę synowi i
jego żonie. Poznaje swoje wnuki, chce odnowić kontakt z synem i jego rodziną.
Helena nie jest jednak zadowolona z wizyty. Dawna miłość młodego Jolyona
wystygła, wciąż czuł, że żona obwinia się o ich biedę i odseparowanie. Bosinney
przedstawia plany domu, dla Soamesa wydają się być zbyt drogi i dziwaczny. Irena
coraz bardziej interesuje się domem, spędza czas z Bosinneyem. Pod koniec
września, ciocia Anna umiera, Forsyte’owie zbierają się, uświadamiają swoją
śmiertelność.
Część II
W kwietniu, szkielet domu w Robin Hill jest
ukończony, Soames często sprawdza postępy pracy. Stwierdza że Bosinney kolejny
raz przekroczył budżet. Wiosna przypomina mu jego zaloty do Ireny, w
Bournemouth, ostatecznie przyjęła jego propozycję, z zastrzeżeniem, że pozwolił
jej odejść, jeśli będzie nieszczęśliwa. June zaczyna podejrzewać, że Irenę i
Bosinneya coś łączy, staje się zazdrosna o przyjaciółkę. Irena jedzie otwartym
powozem ze Swithinem do Robin Hill. Swithin widzi jak Bosinney podniósł
chusteczkę Ireny, zaczyna dostrzegać coś między nimi. Na drodze Swithin prawie
miał wypadek, Irena nie okazuje strachu, twierdzi, że nie obchodzi ją czy wróci
cała do domu. Opowieść Swithina budzi podejrzenia reszty rodziny. James
odwiedza dom, jest niezadowolony z kosztów jakie zwiększa młody architekt.
Stary Jolyon spotyka synan i jego dzieci w zoo, rozmawia z nim o sytuacji June,
Bosinneya i Ireny. Ojciec i syn zostają zauważeni przez Jamesa i jego córki
Rachel i Winifryde z mężem. Na balu u Rogera Soames zaczyna mieć podejrzenia
widząc reakcję June na taniec Ireny i Bosinneya. Jolyon coraz bardziej martwi
się o June, zabiera ją do morza. Winifred przygotowuje wycieczkę do Richmond z
Bosinneyem, Ireną i Dartiem; Dartie próbuje flirtować z Ireną. Stary Jolyon
wciąż martwi się o June, prosi syna by porozmawiał z Bosinneyem, oba należą do
klubu Hotch Potch. Młody Jolyon i Bosinney rozmawiają o forsytyźmie i o pjęciu
własności. Irena prosi męża by dotrzymał obietnicy i pozwolił jej odejść. Soames
odmawia, jest już pewien, że Irena i Bosinney mają romans. Tymczasem Jolyon chce
porozmawiać z ciostką Bosinneya. James stara
się nakłonić Irene do zerwania z Bosinneyemm Irena jest jednak niewzruszona. Soames
odkrywa, że budżet domu przerósł oczekiwania, decyduje się pozwać Bosinneya. W
nocy chce przeprosić Irenę, ale odkrywa, że drzwi jej sypialni są zamknięte.
Część III
W ciągu najbliższych kilku miesięcy Soames wytoczył
sprawę Bosinney’owi, a dom w Robin Hill pozostał niedokończony. Wszyscy
Forsyte’owie wyjechali nad morze z wyjątkiem Soamesa i Ireny. Przyjaciółka
Winfrydy pani MacAnder opowiada, że widziała Bosinneya i Irenę razem. Młody
Jolyon także widział ich w Ogrodzie Botanicznym, rozmyśla o własnym
doświadczeniu, nie ma romans, który by się szybko nie wypalił. Stary Jolyon zabiera
June w góry, gdzie ta opiekuje się ubogą dziewczyną odzyskując energię (kulawe
kaczęta). Po powrocie do miasta odkrywa, że Soames pozwał Bosinneya, June
odzyskuje nadzieję. Tymczasem stary Jolyon idzie do kancelarii Jamesa i
wycofuje swój testament z biura brata, przywracając syna jako głównego
spadkobiercę. Soames pewnej nocy zastaje drzwi sypialni Ireny otwarte,
egzekwuje prawa męża wbrew jej woli Następnego dnia, podczas gdy Soames
przygotowuje się do rozprawy (tłumiąc poczucie winy), Irena spotyka się z Bosinneyem.
Opowiada mu co stało się w nocy. Bosinney wybiega na ulice w szale, zostaje
zauważony przez Georga. George podąża za nim, zaczyna rozumieć ze słów
Bosinneya z samym sobą co stało się między Ireną i jej mężem. Gubi go jednak we
mgle. Następnego dnia, odbywa się rozprawa, Bosinney nie pojawia się na niej i
przegrywa sprawę zaocznie. Soames wraca do domu odkrywa, że Irena opuścił go
zostawiając kartkę z informacją, że nie zabrała nic należącego do niego czy
podarowanego jej przez jego rodzinę. Po zakończeniu procesu June idzie do
pokoju Bosinneya, ale spotyka tam tylko Irenę. Irena mówi, że opuściła męża,
nie wie jednak gdzie Bosinney jest. Po powrocie June do domu dziadek informuje
ją, że postanowił zamieszkać z jej ojcem i jego rodziną jeśli będzie chciała,
może zacząć własne życie, on będzie ją wspierał. June go, aby kupił dom w Robin
Hill dla rodziny, Soames nie będzie chciał mieszkać w domu teraz, gdy Irena opuścił
go. Następnego dnia Jolyon rozpoczyna negocjacje z Jamesem. Przychodzi
policjant szukający Jolyona, mówi, że Bosinney został przejechany przez powóz. Podejrzewa
samobójstwo gdyż architekt miał kłopoty finansowe. Stary Jolyon posyła po syna,
wraz z Soamesem i Jamesem udają się do kostnicy, aby zobaczyć ciało. W kieszeni
Bosinneya znaleziono chusteczkę Ireny. Młody Jolyon myśli, że ta śmierć zmieni
rodzinę. Stary Jolyon mówi June o śmierci Bosinneya. Oferuje swoje wsparcie
Irenie. Zdruzgotana Irena wraca do Soamesa, ale zamierza go ponownie opuścić
następnego dnia, już na stałe. Młody Jolyon próbuje zobaczyć się z Ireną, ale
Soames trzaska mu drzwiami przed nosem twierdząc, że sam potrafi zająć się żoną.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz