sobota, 2 lutego 2013

Saga rodu Forsyte'ów: Posiadacz

Od 1850 r. w literaturze zaczęły funkcjonować obok siebie dwa nurty: modernistyczny oraz tradycyjny (rozliczenie epoki).

JOHN GALSWORTHY (1867-1933)
Powieściopisarz i dramaturg, nazywany epikiem ery wiktoriańskiej, jeden z najwybitniejszych pisarzy przełomu XIX i XX wieku. Pochodził z zamożnej ziemiańskiej rodziny. Podobnie jak ojciec skończył prawo, porzucił jednak pracę adwokata dla pisania. Debiutował w 1890 r. powieścią realistyczną „Jocelyn”. W 1932 r. otrzymał Literacką Nagrodę Nobla za wielką sztukę prozatorską. Przyjaźnił się i pomagał Josephowi Conradowi. W „Sadze rodu Forsyte’ów” zawarł wątek autobiograficzny- zakochał się w żonie stryjecznego brata, po 10 latach ożenił się z nią po śmierci ojca. Zmarł na raka mózgu, a jego prochy zostały rozrzucone z samolotu. W okresie modernizmu jego twórczość została zapomniana.  
·         Wyspiarscy Faryzeusze
·         Srebrna papierośnica
·         Saga rodu Forsyte’ów 1906-21
o   Posiadacz
o   W matni
o   Do wynajęcia
·         Nowoczesna komedia 1924-28
o   Biała małpa 
o   Srebrna łyżka 
o   Łabędzi śpiew
·         Koniec rozdziału
o   Dziewczyna czeka 
o   Kwiat na pustyni 
o   Za rzeką
·         Na giełdzie Forsyte’ów 1930

Powieść rzeka została stworzona prze R. Rollanda na 2 lata przed Galsworthym.
Saga rodu Forsyte’ów: Posiadacz
Okres powstania „Sagi…” przypada na tzw. fin de siècle (schyłek wieku). Wiktoriański porządek i świat konwenansów odchodził w zapomnienie. Akcja powieści rozpoczyna się w 1886 roku, cały cykl kończy się w okresie międzywojennym. Rodzina Forsyte’ów jest symbolem starego wiktorianizmu. Tom 1: Posiadacz został uznany za najlepszy obraz świata angielskiej burżuazji: zamkniętego, wykluczającego indywidualizm, obłudnego, pełnego hipokryzji i pozłoty. Forsyte’owie to nuworysze dla pieniędzy poświęcający wszystko. Tytułowym posiadaczem jest Soames, który nawet żonę traktuje jako swoją własność, a dzieła sztuki jako lokatę pieniędzy.  Kolejne tomy łagodzą ten obraz. Diametralnej przemianie ulega Soames: wcześniej bezlitosny materialista, pod wpływem uczucia do córki Fleur doprowadza do rozrachunku swojego dotychczasowego życia. Galsworthy staje się bardziej wyrozumiały dla swoich bohaterów (doświadczenie życiowe zmieniło jego stosunek do ludzi, coraz bardziej ich kochał- słowa żony) Burzycielką starego porządku staje się Irena.

Starzy Forsyte’owie
·         Anna- najstarsza z rodziny
·         Stary Jolyon- najstarszy z braci, dorobił się majątku na herbacie
·         James- prawnik, żonaty z Emily
·         Swithin
·         Roger
·         Julia – siostra, „we wczesnej młodości zapomniała się do tego stopnia, że poślubiła Septysa Smalla”,  owdowiawszy zamieszkała z resztą rodzeństwa
·         Estera- stara panna
·         Mikołaj
·         Tymoteusz- najmłodszy z braci, najbardziej ostrożny człowiek w Anglii, umarł jako ostatni ze starych Forsyte’ów, cały swój majątek polecił ulokować i przekazać temu z męskich potomków jego ojca który przeżyje go o 21 lat (a dożył 80)
·         Zuzanna- zamężna siostra
Młodsi Forsyte’owie
·         Młody Jolyon- malarz, żonaty trzy razy, zerwał z konwenansami odcinając się od rodziny
·         Soames- syn Jamesa i Emily, zaborczy adwokat, tytułowy posiadacz
·         Winifred- siostra Soames, poślubiła  Montague Dartie
·         George- syn Rogera, przyjaciel Dartiego, dowcipniś w rodzinie
·         Francie - córka Rogera, kobieta wyzwolona, sama na siebie zarabiała muzyką
Następne pokolenie
·         June- córka Jolyona z pierwszego małżeństwa; zaręczona z Filipem Bosinney’em, wcześniej przyjaciółka Ireny, staje się emancypantką, opiekunką artystów
·         Jolly- Jolyon IV, syn młodszego Jolyona z jego drugiego małżeństwa; umiera na wojnie burskiej
·         Holly- córka młodego Jolyona z jego drugiego małżeństwa, poślubiła Vala
·         Jon- syn młodego Jolyona się z jego trzeciego małżeństwa Irena
·         Fleur , córka Soamesa i Anetki, ostatecznie poślubiła Michaela Monta
·         Val Dartie- syn Winfrydy, właściwie Publius Valerius Dartie
·         Imogena- córka Winfrydy
Pozostali:
·         Irena Heron Forsyte- żona Soamesa i Jolyona, wyszła za Soamesa pod naciskiem macochy, nigdy nie przestała kochać Bosinneya
·         Filip Bosinney- biedny architekt, projektował dom w Robin Hill, zaręczony z June, miał romans z Ireną, zginął pod kołami powozu
·         Anetka- francuska, córka restauratorki, druga żona Soamesa, prawie umarła przy porodzie, Soames musiał wybierać między straceniem dziecka, a zaryzykowaniem życia żony (zaryzykował), nie mogła mieć więcej dzieci, miała romans z Prosperem
·         Montague Dartie- mąż Winfrydy, na utrzymani teścia, kochał dobrą zabawę, hazard, tancerki, z jedną uciekł do Ameryki Połódniowej, wrócił jednak do żony, kpi z konwenansów i obowiązku
·         Parfitt , kamerdyner starego Jolyona
·         Smither- gospodyni Tymoteusza i sióstr
·         Bilson- pokojówka Soamesa
·         Prosper Profond- początkowo wielbiciel Winfrydy, kochanek Anetki, belgijski milioner
  
STRESZCZENIE
Część 1:
Powieść zaczyna się przyjęciem w domu starego Jolyona z okazji zaręczyn June z architektem Filipem Bosinneyem. Zjawia się cała rodzina Forsyte’ów: Ann, Julia, Hester/Ester, Georg, Swithin, Roger i Mikołaja oraz ich dzieci. Soames, syn Jamesa ma problemy małżeńskie z Ireną. Przedstawieni zostają też pozostali członkowie rodu. Stary Jolyon w operze, gdzie rozmyśla o przeszłości, jego odcieńciu się od swojego jedynego syna, Jolyona, który opuścił swoją żonę Frances i córkę June dla guwernantki Helene. Od tego wydarzenia minęło 14 lat, matka June zmarła, a Jolyon poślubił Helene i miał z nią dwójkę dzieci: Jollyego (skrót Jolyon) i Holly. W drodze powrotnej zatrzymuje się w klubie którego członkiem był jego syn. Rozmawia z synem o June, gdy ta wyjdzie za mąż pozostanie sam w wielkim domu. Podczas kolacji w Swithina, June namawia Jamesa do zatrudnienia Bosinney do budowy domu. Dziadek zgodził się na jej małżeństwo z ubogim architektem jeśli ten zarobi tewna kwotę pieniędzy. James odmawia, pomysł jednak zainspirował Soamesa do kupna działki w Robin Hill i wybudowania domu dla Ireny, chce zabrać ją z miasta i ma nadzieję na naprawę stosunków między nimi. Soames zatrudnia Bosinneya, Irena jednak nie jest zachwycona pomysłem, widzi w tym próbę zamknięcia jej na wsi i odizolowania od świata. Stary Jolyon, czując się samotny składa nieoczekiwaną wizytę synowi i jego żonie. Poznaje swoje wnuki, chce odnowić kontakt z synem i jego rodziną. Helena nie jest jednak zadowolona z wizyty. Dawna miłość młodego Jolyona wystygła, wciąż czuł, że żona obwinia się o ich biedę i odseparowanie. Bosinney przedstawia plany domu, dla Soamesa wydają się być zbyt drogi i dziwaczny. Irena coraz bardziej interesuje się domem, spędza czas z Bosinneyem. Pod koniec września, ciocia Anna umiera, Forsyte’owie zbierają się, uświadamiają swoją śmiertelność.
Część II
W kwietniu, szkielet domu w Robin Hill jest ukończony, Soames często sprawdza postępy pracy. Stwierdza że Bosinney kolejny raz przekroczył budżet. Wiosna przypomina mu jego zaloty do Ireny, w Bournemouth, ostatecznie przyjęła jego propozycję, z zastrzeżeniem, że pozwolił jej odejść, jeśli będzie nieszczęśliwa. June zaczyna podejrzewać, że Irenę i Bosinneya coś łączy, staje się zazdrosna o przyjaciółkę. Irena jedzie otwartym powozem ze Swithinem do Robin Hill. Swithin widzi jak Bosinney podniósł chusteczkę Ireny, zaczyna dostrzegać coś między nimi. Na drodze Swithin prawie miał wypadek, Irena nie okazuje strachu, twierdzi, że nie obchodzi ją czy wróci cała do domu. Opowieść Swithina budzi podejrzenia reszty rodziny. James odwiedza dom, jest niezadowolony z kosztów jakie zwiększa młody architekt. Stary Jolyon spotyka synan i jego dzieci w zoo, rozmawia z nim o sytuacji June, Bosinneya i Ireny. Ojciec i syn zostają zauważeni przez Jamesa i jego córki Rachel i Winifryde z mężem. Na balu u Rogera Soames zaczyna mieć podejrzenia widząc reakcję June na taniec Ireny i Bosinneya. Jolyon coraz bardziej martwi się o June, zabiera ją do morza. Winifred przygotowuje wycieczkę do Richmond z Bosinneyem, Ireną i Dartiem; Dartie próbuje flirtować z Ireną. Stary Jolyon wciąż martwi się o June, prosi syna by porozmawiał z Bosinneyem, oba należą do klubu Hotch Potch. Młody Jolyon i Bosinney rozmawiają o forsytyźmie i o pjęciu własności. Irena prosi męża by dotrzymał obietnicy i pozwolił jej odejść. Soames odmawia, jest już pewien, że Irena i Bosinney mają romans. Tymczasem Jolyon chce porozmawiać z ciostką Bosinneya.  James stara się nakłonić Irene do zerwania z Bosinneyemm Irena jest jednak niewzruszona. Soames odkrywa, że budżet domu przerósł oczekiwania, decyduje się pozwać Bosinneya. W nocy chce przeprosić Irenę, ale odkrywa, że drzwi jej sypialni są zamknięte.
Część III
W ciągu najbliższych kilku miesięcy Soames wytoczył sprawę Bosinney’owi, a dom w Robin Hill pozostał niedokończony. Wszyscy Forsyte’owie wyjechali nad morze z wyjątkiem Soamesa i Ireny. Przyjaciółka Winfrydy pani MacAnder opowiada, że widziała Bosinneya i Irenę razem. Młody Jolyon także widział ich w Ogrodzie Botanicznym, rozmyśla o własnym doświadczeniu, nie ma romans, który by się szybko nie wypalił. Stary Jolyon zabiera June w góry, gdzie ta opiekuje się ubogą dziewczyną odzyskując energię (kulawe kaczęta). Po powrocie do miasta odkrywa, że Soames pozwał Bosinneya, June odzyskuje nadzieję. Tymczasem stary Jolyon idzie do kancelarii Jamesa i wycofuje swój testament z biura brata, przywracając syna jako głównego spadkobiercę. Soames pewnej nocy zastaje drzwi sypialni Ireny otwarte, egzekwuje prawa męża wbrew jej woli Następnego dnia, podczas gdy Soames przygotowuje się do rozprawy (tłumiąc poczucie winy), Irena spotyka się z Bosinneyem. Opowiada mu co stało się w nocy. Bosinney wybiega na ulice w szale, zostaje zauważony przez Georga. George podąża za nim, zaczyna rozumieć ze słów Bosinneya z samym sobą co stało się między Ireną i jej mężem. Gubi go jednak we mgle. Następnego dnia, odbywa się rozprawa, Bosinney nie pojawia się na niej i przegrywa sprawę zaocznie. Soames wraca do domu odkrywa, że Irena opuścił go zostawiając kartkę z informacją, że nie zabrała nic należącego do niego czy podarowanego jej przez jego rodzinę. Po zakończeniu procesu June idzie do pokoju Bosinneya, ale spotyka tam tylko Irenę. Irena mówi, że opuściła męża, nie wie jednak gdzie Bosinney jest. Po powrocie June do domu dziadek informuje ją, że postanowił zamieszkać z jej ojcem i jego rodziną jeśli będzie chciała, może zacząć własne życie, on będzie ją wspierał. June go, aby kupił dom w Robin Hill dla rodziny, Soames nie będzie chciał mieszkać w domu teraz, gdy Irena opuścił go. Następnego dnia Jolyon rozpoczyna negocjacje z Jamesem. Przychodzi policjant szukający Jolyona, mówi, że Bosinney został przejechany przez powóz. Podejrzewa samobójstwo gdyż architekt miał kłopoty finansowe. Stary Jolyon posyła po syna, wraz z Soamesem i Jamesem udają się do kostnicy, aby zobaczyć ciało. W kieszeni Bosinneya znaleziono chusteczkę Ireny. Młody Jolyon myśli, że ta śmierć zmieni rodzinę. Stary Jolyon mówi June o śmierci Bosinneya. Oferuje swoje wsparcie Irenie. Zdruzgotana Irena wraca do Soamesa, ale zamierza go ponownie opuścić następnego dnia, już na stałe. Młody Jolyon próbuje zobaczyć się z Ireną, ale Soames trzaska mu drzwiami przed nosem twierdząc, że sam potrafi zająć się żoną.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz