Wichrowe wzgórza

Okres panowania królowej Wiktorii

Molarność wiktoriańska- fałsz, pruderia, obłuda, nacisk na moralność seksualną, odrzucano wszelką świadomość cielesną,  swoboda i rozwiązłość poprzedniej epoki musiała być zgnieciona, głoszono uwielbienie dla dóbr duchowych, ale wartość miały dobra materialne

Dominowała proza: powieść, opowiadanie, nowela- literatura utylitarna

Tomas Bowdler opublikował ocenzurowaną wersję Szekspira dla niewinnych panien

BOWDLERYZM- termin określający absurdalną cenzurę moralną

EMILY BRONTE

ojciec był pastorem, synem irlandzkiego chłopa; ważną osobą w dzieciństwie pisarki była służąca-gawędziarka, wszystkie trzy siostry zajęły się literaturą, a brat malarstwem; nie odebrały większego wykształcenia, debiutowały tomem poezji pod pseudonimem Panowie Bell. Siostry pracowały jako nauczycielki. W 1847 r. Emily napisała swoją jedyną powieść „Wichrowe wzgórza”. Zarówno poezja jak i powieść nie zyskały uznania.

Wichrowe wzgórza

Powieść była krytykowana za brutalność, uznanie zyskała dopiero w XX wieku. Dzięki Virginii Woolf została uznana za prekursorstwo nowej narracji- z punktu widzenia służącej.

Elementy gotyckie:

• wichry i zamiecie, złowrogi gospodarz i sługa, mroczne schody, złe psy, nieużywany pokój nawiedzany przez ducha
• Heathcliff – ucieleśnienie sił ciemności, czarny charakter i gł. bohater romansu, choć nie jest to jedyny wymiar tej postaci, a jedynie jej sensacyjny kostium
•  śmierć gł. Bohaterów

Typ bohatera byronicznego:

·        dziecko ciemności, bez pochodzenia

·        obciążony winą niedozwolonej miłości

·        zdeklarowany buntownik przeciw krzywdom i niesprawiedliwościom

·        rzuca wyzwanie światu, jego konwencjonalnej moralności i przesądom społecznym

·        zemsta ma cechy osobiste, ale jest w zasadzie dążeniem do zniszczenia tyrana, który go kiedyś gnębił w imię praw hierarchii społecznej jako znajdę i intruza w świecie ustalonych praw dziedziczenia

·        dzięki przefiltrowanie jego historii przez umysł wieśniaczki, zostaje on ukazany jako człowiek, który ma kontakt z siłami nieczystymi i pozaziemskimi demonologia

·        postać ta jest jednak urealniona, a jego niezwykłość można przypisać ludowej wyobraźni Nelly Dean

Inspiracje z życia

§  krajobraz rodzinnych stron (np. Penistońskie Turnie, domy)

§  Branwell Heathcliff

§  Tabby Ellen

Czas akcji:

·        początek w roku 1771, a kończy w 1802 r., narracja Lockwooda zaczyna się w 1801 r.

·        - czas linearny przecina się z czasem cyklicznym pór roku, zawsze silnie zaakcentowanych

Interpretacje

1.      Filozoficzna- motyw okna

2.      Społeczna- ofiara staje się oprawcą wymierzającym sprawiedliwość

3.      Marksistowska- poskromienie ziemiaństwa

4.      Psychoanalityczna- skłonności homoseksualne E.Bronte

Centrum akcji stanowi budowla- Wichrowe Wzgórze

STRESZCZENIE

Fabuła skonstruowana jest na zasadzie retrospekcji. Późną zimą, mężczyzna o nazwisku Lokwood wprowadza się do folwarku nazywanego "Thrushcross Grange" położonego gdzieś w Anglii. Tam spotyka nieprzyjemnego właściciela Heatcliffa, który zamieszkuje strszą część posiadłości. W tej dzikiej i wietrznej krainie Anglii lockwood prosi swą gosposię, Nelly Dean, aby opowiedziała mu historię Heatcliffa oraz dziwnych mieszkańców Wichrowych Wzgórz. Nelly zaczyna swą opowieść, a Lockwood spisuje ją skrupulatnie w swym pamiętniku. Nelly, będąc małą dziewczynką pracowałą jako służąca na Wichrowych Wzgórzach dla właściciela Earnshawa i jego rodziny. Pewnego dnia pan Earnshaw wraca z podróży służbowej z Liverpool'u wioząc ze sobą chłopca - cygana sierotę o imieniu Heatcliff. Początkowo zarówno syn Earnshawa - Hindley, jak i jego córka Catherine, nienawidzą chłopca. Później, jednakże, Catherine przekonuje się do niego i nawiązują przyjaźń. Po śmierci żony pan Earnshaw zaczyna chorować. Jest bardzo przywiązany do Heatcliffa, ale jego syn ciągle pała do cygana nienawiścią. Pewnego dnia, kiedy pan Earnshaw widzi jak Hindley uderza Heatcliffa wpada w złość i postanawia wysłać syna do college'u. W międzyczasie Heatcliff i Catherine stają się nierozłączni. Tzy lata później pan Earnshaw umiera, a Hindley dziedziczy Wichrowe Wzgórza. Wraca do domu z żoną i natychmiast pragnie się zemścić na Heatcliffie. Po latach dobrago traktowania przez pana Earnshawa, teraz Heatcliff przeobraża się w zwykłego parobka, zmuszanego do pracy w polu. Mimo to, on i Catherine nadal pozostają bliskimi przyjaciółmi. Pewnej nocy oboje idą do Thrushcross Grange aby podroczyć się z dziećmi Lintonów - Edgarem i Isabelle. Catherine zostaje ugryziona przez psa i tym samym zmuszona do pozostania u Lintonów przez pięć tygodni do czasu wyzdrowienia. Pani Linton stara się wychować Catherine. Podczas pobytu zakochuje się w Edgarze. W tym czasie żona Hindleya umiera podczas porodu synka Haretona. Hindley zaczyna mieć problemy z alkoholem i staje się coraz okrutniejszy wobec Heatcliffa. Pewnego dnia Heatcliff podsłuchuje Catherine wypowiadającą się o jego kiepskim stanie oraz o tym jak małżeństwo z nim by ją zdegradowało. Po usłyszeniu tego, Heatcliff ucieka, a Catherine wychodzi za mąż za Edgara Lintona. Jednakże ciągle kocha Heatcliffa. Heatcliff powraca po trzech latach z ogromną fortuną aby zemścić się na Hindleyu i wszystkich, którzy go skrzywdzili. Gra z Hindleyem i tym samym pogrąża go w długach. W końcu zmusza go do zastawienia Wichrowych Wzgórz. Po jego śmierci dziedziczy Thrushcross Grange. Poślubia Isabelle Linton, siostrę Edgara i traktuję ją podle. Catherina umiera po urodzeniu córeczki, którą również nazwała Catherina. Heatcliff prosi jej duszę, aby nękała go i nigdy nie opuściła. Isabelle ucieka do Londynu gdzie rodzi syna Heatcliffa nadając mu imię Linton. Tymczasem Młoda Catherine wyrasta na piękną kobietę. Dorasta na farmie nie wiedząc nic o Wichrowych wzgórzach. Pewnego dnia, podczas spaceru, wędruje w pobliże wzgórz i spotyka Haretona, syna Hindleya. W tym czasie umiera Isabelle, a jej syn, Linton przeprowadza się by zamieszkać z Heatcliffem. Kilka lat później Catherine spotyka Heatcliffa i składa wizytę na wzgórzach. Poznaje zchorowanego Lintona i zakochuje się w nim. Rozpoczynają sekretny romans pisząc do siebie listy. Nelly dowiaduje się o tym i niszczy listy. Cathrine i Linton jednakże spotykają się potajemnie nocą. Linton prosi ją, by opiekowała się nim w chorobie. Catherine wierzy Lintonowi, choć działa on z polecenia ojca chcącego zeswatać ich i przejąć całkowitą kontolę nad Thushcross Grange. Dzięki Lintonowi udaje mu się sprowadzić a wichrowe Wzgórza Catherine i Nelly i uwięzić je do czasu aż Catherine poślubi jego syna. Edgar Linton umiera wkrótce po otrzymaniu wiadomości o małżeństwie Catherine i Lintona.Heatcliff przejmuje kontrolę nad Thushcross Grange. Zmusza Catherine do zamieszkania na Wichrowych Wzgórzach i robi z niej zwykłą służącą. Wkrótce umiera Linton, zaniedbany przez ojca. Tutaj kończy się opowieść Ellen a Lokwood wraca do Londynu. Później jeszcze raz odwiedza Ellen i dopytuje się o Wichrowe Wzgórza. Ona opowiada mu, że Catherine, pomimo początkowej niechęci wobec Haretona,zakochuje się w nim. Heatcliff, z kolei, popada w obłęd i rozmawia z duchem matki Catherine. Pewnego dnia umiera z powodu swego szaleństwa na cmentarzu. Hareton dziedziczy Wichrowe Wzgórza i Thrushcross Grange. W przyszłym roku planuje ślub z Catherine.